Fahamu faida na hasara za kutumia sindano za kupunguza uzito wa mwili

-

 

Fahamu faida na hasara za kutumia sindano za kupunguza uzito wa mwili

g

Chanzo cha picha, Getty Images

Dawa za kupunguza uzito wa mwili zinaweza kukuza uchumi kwa kuwasaidia watu wenye uzito mkubwa kurudi kazini, serikali ya Uingereza imesema.

Lakini wataalamu kutoka mfumo wa kitaifa wa afya (NHS) wameonya kuwa idadi ya wagonjwa wanaotafuta dawa hizi ni kubwa kiasi kwamba mzigo utaongezeka katika huduma ya afya ambayo tayari imezidiwa.

Dawa zinafanyaje kazi na ni vipi zinaweza kuwa na ufanisi?

Kwa sasa kuna aina mbili za dawa mbili zinazouzwa kwenye soko - semaglutide ambayo kuuzwa chini ya nembo ya Vegovi na tirzepatide ambayo huuzwa chini ya nembo Monjaro. Semaglutide pia hutumiwa katika matibabu ya ugonjwa wa kisukari, Ozempic.

Vegovi na Monjaro hutolewa kama sindano za kila wiki kupitia kalamu iliyojazwa dawa. Sindano inaweza kutolewa kwenye sehemu ya juu ya mkono, paja, au fumbatio.

Dawa hizo hutoa homoni ya glucagon kama peptide-1 (GLP-1) na hufanya kwa kukosesha mtu hamu ya chakula.

Homoni hii hutolewa kwenye utumbo baada ya kula na kuwafanya watu wahisi kujaa.

Monjaro pia huathiri homoni nyingine, jinsi mwili unavyotegemea sukari ya mwili insulinotropic polypeptide (GIP), ambayo huathiri utendaji wa mwili na husaidia kudhibiti uwiano wa nguvu mwilini.

Wagonjwa kawaida huanza na dozi ndogo, lakini baadaye dozi huongezwa.

Watu wanaotumia dawa hizi kwa kawaida huanza kupoteza uzito ndani ya wiki chache.

Majaribio ya kliniki yanaonyesha kuwa pamoja na mabadiliko ya lishe na mazoezi, wale wanaotumia Vegovi wanaweza kupungua hadi asilimia 10 ya uzito wao katika mwaka mmoja.

g

Chanzo cha picha, Getty Images

Vipimo vingine vinaonyesha kuwa wale wanaotumia Monjaro hupungua uzito zaidi. Watu wanaotumia dawa yoyote hujesha uzito wao mara tu wanapoacha matibabu.

Hivi sasa Vegovi inapatikana tu kwenye NHS nchini Uingereza, Wales na Uskochi, lakini Monjaro itapatikana hivi karibuni.

Vegovi inaweza tu kupendekezwa na kutolewa na huduma maalum ya usimamizi wa uzito wa mwili wa kupindukia na sio mtu yeyote anayeweza kupata dawa hii.

Ili mtu astahili kupewa dawa hii, ni lazima awe na tatizo linalohusiana na uzito wa mwili, kama shinikizo la damu na fetma.

Watu wenye magonjwa ya moyo, ambao ni wanene kupita kiasi ambao hawana uzito wa kupindukia wa mwili , wanaweza pia kupewa dawa hii.

Wagonjwa wanapaswa kufuata mpangilio wa mlo wa chakula fulani na pia wanapaswa kufanya mazoezi ya mwili. Kwa mujibu wa miongozo ya NHS, dawa hii inaweza kutolewa kwa muda wa miaka miwili tu.

Ukosefu wa veggie unaripotiwa. Hata hivyo, mtengenezaji wake Novo Nordisk anasema NHS ina usambazaji salama.

Waziri mkuu Keir Starmer ameiambia BBC kwamba kutoa dawa za kupunguza uzito kwa watu wasio na ajira nchini Uingereza ni muhimu kwa uchumi wa nchi hiyo na afya ya umma.

Lakini wataalamu wa kupunguza uzito wameonya kuwa NHS tayari ina upungufu wa usambazaji wa dawa hiyo. Sindano hii inapaswa kutumika tu kama sehemu ya mpango kamili wa matibabu.

Je, dawa za kupunguza uzito zinapatikana kwa faragha? Ni pesa ngapi?

Dawa zote mbili zinaweza kununuliwa kutoka kwa soko la kibinafsi. Dawa hizi zinapatikana katika baadhi ya maduka makubwa, maduka ya dawa na kliniki za mitaani.

Kwa kawaida kalamu hugharimu kati ya pauni 200 na 300, kulingana na kipimo.

Dawa hii haipaswi kununuliwa kutoka kwa vyanzo visivyodhibitiwa.

Uchunguzi wa BBC mnamo uliofanyika mwezi wa Novemba 2023 uligundua kuwa wauzaji wa mtandaoni walikuwa wakiuza semaglutide kama dawa bila maagizo ya daktari.

Dawa hiyo pia ilipatikana katika saluni za urembo huko miji Manchester na Liverpool.

Ni madhara gani ya sindano za kupunguza uzito?

g

Chanzo cha picha, Getty Images

Wale wanaopokea sindano hizi wanaweza kupata madhara kama vile kichefuchefu, kutapika, kutokwa na damu, kuvimbiwa, na kuhara. Baadhi ya watu pia hupoteza nywele.

Madhara ya watu wengi yanaweza kudhibitiwa na kutoweka baada ya muda. Baadhi ya watu wanasema waliacha kutumia dawa hiyo kwasababu ya madhara.

Katika baadhi ya matukio nadra, madhara makubwa yanaweza kutokea, ikiwa ni pamoja na kifuko cha nyongo na matatizo ya figo na unyogovu.

Wataalamu wanaonya kuwa dawa hizo zinaweza kusababisha matatizo makubwa ikiwa zitatumiwa vibaya. Wakati mwingine dawa hiyo hununuliwa kama njia ya mkato ya kupunguza uzani mdogo wa mwili, au dawa hiyo hununuliwa kutoka kwa wauzaji wa mtandaoni wasiodhibitiwa.

Madaktari wanasema kwamba katika baadhi ya matukio hatari na maisha ya kutishia matatizo kama kuvimba kwa kongosho yameonekana.

Ndiyo maana wataalamu wanasema dawa hii inapaswa kutumiwa tu baada ya kushauriana na daktari.

Ni nini hufanyika wakati unapoacha kutumia dawa za kupunguza uzito?

g

Chanzo cha picha, Getty Images

Kuna hatari ya kupata tena uzito ikiwa dawa za kupoteza uzito zimesimamishwa, kwani kuacha matibabu kunaweza kusababisha hamu ya kurejea katika mtindo wako wa kawaida wa maisha.

Ndiyo maana wataalamu wanapendekeza kwamba watu wabadilishe lishe na kufanya mazoezi na kuimarisha tabia nzuri wakati wa matibabu.

Waziri wa Afya Wes Streeting ameonya kuhusu hatari ya kuendeleza "utamaduni wa utegemezi" wa dawa hizi.

Utafiti unaonyesha kuwa watu hupata uzito wa juu ndani ya mwaka mmoja baada ya kuacha dawa.

BMI yenye afya ni nini na uzito wa kupindukia w ni nini?

Mtu ambaye ana mafuta mengi mwilini huitwa mnene wa kupindukia (obesity)

Inakadiriwa kuwa mtu mmoja kati ya watu wazima wanne nchini Uingereza ni wanene wa kupindukia.

Njia ya kawaida ya kuainisha uzito wa watu ni kuhesabu index yao ya molekuli ya mwili au BMI. Inahusisha kugawanya uzito wa mtu mzima kwa kilo kwa mraba wa urefu wao katika mita.

Kwa watu wazima wengi, uhusiano kati ya BMI na uzito ni kama ifuatavyo:

  • Chini ya 18.5 - Uko katika kiwango cha chini cha uzito
  • 18.5 hadi 24.9 - Uko katika kiwango cha uzito wa afya
  • 25-29.9 – Uko katika kiwango cha uzito wa juu
  • 30 hadi 39.9 – Uko katika kiwango cha fetma
  • 40 au zaidi - uko katika kiwango cha juu cha fetma
  • Watu wenye asili ya Asia, Kichina, Mashariki ya Kati, Weusi wa Afrika au Afrika-Caribbean wanahitaji kutumia alama ya chini ya BMI kupima uzito na fetma:
  • 23-27.4 - uzito wa juu
  • 27.5 au zaidi – Una uzito wa kupindukia

BMI ina mapungufu kadhaa. Kwa sababu makadirio ya uzito, si mafuta.

Kwa mfano, watu ambao wana misuli sana wanaweza kuwa na BMI ya juu hata bila kuwa na kiwango cha juu cha mafuta mwilini.

Popular posts from this blog

Jeshi la Wanamaji la Marekani limesema linakabiliwa na vita 'kali zaidi' tangu Vita vya Pili vya Dunia dhidi ya Wayemeni

-
Image
 Jeshi la Wanamaji la Marekani limesema linakabiliwa na vita 'kali zaidi' tangu Vita vya Pili vya Dunia dhidi ya Wayemeni Ujumbe unaoongozwa na Marekani hadi sasa umeshindwa kukomesha mashambulizi ya Wayemeni dhidi ya meli za Bahari Nyekundu Kampeni inayoongozwa na Marekani ya kulinda maslahi ya Israel katika Bahari Nyekundu imeongezeka na kuwa "mapambano makali zaidi" ya baharini ambayo Jeshi la Wanamaji limekabiliana nalo tangu Vita vya Kidunia vya pili, kulingana na ripoti ya AP ikiwanukuu makamanda na wataalam wa jeshi la Amerika. Ripoti hiyo inasema Jeshi la Wanamaji la Marekani limechoka baada ya kukabiliana na operesheni za kijeshi za majini zisizokoma za Wanajeshi wa Yemen kwa zaidi ya miezi saba, huku makamanda wakionya kwamba hali hiyo ni hatari kwao. "Sidhani kama watu wanaelewa jinsi tunavyofanya ni hatari na jinsi meli zinavyoendelea kuwa hatarini," Cmdr. Eric Blomberg aliiambia AP ndani ya meli ya kivita ya USS Laboon katika Bahari Nyekundu. ...
Read more
-
Image
 China inapaswa kuadhibiwa - mkuu wa NATO Jens Stoltenberg amedai kuwa Beijing lazima ilipe gharama kwa ajili ya kuisaidia Urusi wakati wa mzozo wa Ukraine Katibu Mkuu wa NATO Jens Stoltenberg amesema China lazima ilipe gharama kwa madai ya kuendeleza kampeni ya kijeshi ya Urusi nchini Ukraine, akisema Beijing "inachochea" mzozo huo kwa kusambaza vifaa vya kielektroniki na vifaa vingine muhimu kwa Moscow. "Ukweli ni kwamba China inachochea mzozo mkubwa zaidi wa silaha barani Ulaya tangu Vita vya Kidunia vya pili," Stoltenberg alisema Jumatatu katika hotuba yake katika Kituo cha Wilson huko Washington. "Wakati huo huo, inataka kudumisha uhusiano mzuri na Magharibi. Kweli, Beijing haiwezi kuwa nayo kwa njia zote mbili. Wakati fulani, isipokuwa China itabadilika, washirika wanahitaji kuweka gharama. Stoltenberg ameishambulia China mara kwa mara tangu mgogoro wa Ukraine ulipoanza Februari 2022, akisema kuwa Beijing ilikuwa ikiiwezesha Urusi kupigana dhidi ya Kiev, ...
Read more

Putin asaini mkataba wa kituo cha Mwezi na China

-
 Putin asaini mkataba wa kituo cha Mwezi na China Makubaliano na Beijing yanalenga kuunganisha jukumu kuu la Urusi katika uchunguzi wa anga, Moscow imesema. Rais Vladimir Putin ametia saini sheria ya kuridhia makubaliano ya serikali kati ya Urusi na China kuhusu ushirikiano katika ujenzi wa Kituo cha Kimataifa cha Utafiti wa Mwezi (ILRS). Hati hiyo, ambayo rais anaidhinisha makubaliano ya kwanza yaliyokubaliwa na Moscow na Beijing mnamo 2022, ilichapishwa Jumatano kwenye tovuti rasmi ya habari ya kisheria ya Urusi. Sheria ya uidhinishaji mwezi uliopita ilipitisha nyumba ya chini ya bunge la Urusi, Jimbo la Duma, na wiki iliyopita ilipitishwa na baraza la juu, Baraza la Shirikisho. Makubaliano ya kushirikiana kwenye kituo cha Mwezi "yanakidhi maslahi ya Urusi kwa sababu yatachangia kuimarisha ushirikiano wa kimkakati wa Russia na China" na yatatoa "kuunganishwa kwa jukumu kuu la Urusi katika uchunguzi wa anga ya nje, ikiwa ni pamoja na katika uchunguzi na matumizi ya Mwez...
Read more