🌍 “Dunia Yazidi Kutikisika: Onyo Kali la Putin, Vikwazo Vipya kwa Iran, Korea Kaskazini Yashindilia Nyuklia, na Mashariki ya Kati Yazidi Kuwaka!”

Hivi ndivyo hali ya dunia leo asubuhi ya 03 Oktoba 2025 — hapa chini ni baadhi ya habari muhimu za kimataifa:

🔍 Habari Kuu za Leo

Rais Vladimir Putin ameonya kwamba iwapo Marekani itawasilisha makombora Tomahawk kwa Ukraine, itaibua “ngazi mpya ya ukandamizaji” katika uhusiano wa Russia na Marekani. The Guardian
Ukraine inasema Russia inaongezeka kutumia mashambulio ya droni kama sehemu ya mpango wa kupanua mapigano, na Rais Zelensky amewahimiza Wazungu kutumia uzoefu wa Ukraine katika ulinzi. BSS+2The Guardian+2
Russia na China zinafanya mikakati ya kuzunguka mkazo mpya wa kijeshi wa Marekani (Pentagon) ambao umetangaza nia ya kusisitiza ushindi katika vita. Reuters
Uzalishaji wa mafuta ya petroli nchini Russia unakabiliwa na upungufu baada ya mashambulio ya Ukraine kwenye vituo vya kuchakata mafuta (refineries). Jina rasmi ni kwamba takriban 40% ya uwezo wa uchakataji umechanguliwa. The Washington Post
Rais Putin pia ametangaza kuwa si “tsar” bali kiongozi aliyechaguliwa kisheria, akijitetea dhidi ya matamshi yanayomshirikisha na mfalme wa kale. Reuters
Ufaransa chini ya Rais Macron inatoa shtaka dhidi ya “meli-mbingu zisizo rasmi” (shadow fleet) zinazotumiwa na Russia kuvuka marufuku ya mafuta. Le Monde.fr

IMF imesema dunia inaona mchanganyiko wa hali ya mfumuko wa bei (inflation) kutokana na kuongezeka kwa ushuru (tariffs). Mikoa tofauti zinakabiliwa na mwelekeo tofauti: Marekani na Uingereza zinaona bei kuongezeka, wakati baadhi ya nchi Asia zinapokea mdororo kutokana na maombi ya nje kushuka. Reuters

Mashambulio yaliyoelekezwa kwenye kituo cha nguvu karibu na eneo la Chornobyl yalisababisha kuzimwa kwa umeme kwa saa kadhaa, hali ambayo Zelensky aliiita “tishio la kimataifa.” The Times of India
Protesti za kisiasa zinazoendeshwa na waganga na wanaharakati zinazohusiana na Gaza zimeenea kote Ulaya baada ya operesheni ya meli za misaada kusitishwa.
Katika Australia, maandamano ya kupinga vita vya Palestina yanapanga kufanyika Sydney Opera House, na suala limepelekwa mahakamani kwa mapambano ya haki ya kuandamana vs mapigano ya polisi.

🇷🇺 Urusi & 🇺🇦 Ukraine
Putin ametoa onyo kwamba ikiwa Marekani itawasilisha makombora ya Tomahawk kwa Ukraine, hatua hiyo itachukua mwelekeo mpya wa uhasama kati ya Urusi na Marekani. The Guardian
Ukraine inasema Russia inaongeza matumizi ya droni katika operesheni zake, na Zelensky ametoa wito kwa nchi za Ulaya kusaidia kujenga uwezo wa ulinzi. The Guardian
Mashambulio ya Ukraine kwenye viwanda vya mafuta ya Urusi yamesababisha kupunguzwa kwa 40 % ya uwezo wa uchakataji mafuta nchini humo, na kusababisha uhaba wa petroli. The Washington Post
Urusi na China zinashirikiana kuzunguka mwelekeo mpya wa kijeshi wa Marekani, wakitumia mbinu za uadui zisizo rasmi (cyber, droni, udanganyifu) kama sehemu ya mkakati wa kisasa wa mashindano ya nguvu. Reuters

Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa limekataa mapendekezo ya Urusi na China ya kuahirisha marejesho ya vikwazo (sanctions) dhidi ya Iran, na hivyo vikwazo vilivyowekwa awali vinaendelea tena. AP News+1
Iran inaendelea kuonya kwamba ikiwa vikwazo vimerejeshwa, itaanguka mikataba ya ushirikiano na inspekta wa lengo la nyuklia. AP News+1

Katika hotuba yake Umoja wa Mataifa, naibu waziri wa mambo ya nje wa Korea Kaskazini, Kim Son Gyong, amesisitiza kwamba taifa lao halitaukataa silaha zake za nyuklia, akisema ni kizuizi muhimu dhidi ya vitisho vya kijeshi kutoka Marekani, Corea Kusini na Japan. AP News
Korea Kaskazini inaimarisha ushirikiano wa kijeshi na Urusi, ikiwa ni pamoja na ushirikiano wa vifaa na misaada ya kijeshi pale Urusi inapohitaji msaada katika vita dhidi ya Ukraine. House Armed Services Committee+1

Taiwan imesema itashirikiana na maridhiano yoyote ya baadaye ya kuwekewa vikwazo Urusi kuhusu sekta ya nishati. Reuters
Ingawa inashiriki vikwazo dhidi ya Urusi, Taiwan imeendelea kununua mafuta ya Petroli kutoka Urusi — hasa naphtha — ambayo imeshuka chini ya shinikizo la kimataifa. Reuters+1
Afisa wa kijeshi wa Taiwan ameonya kuwa kushindwa kwa Ukraine kunaweza kuipa China njia ya kutoa mashinikizo makubwa dhidi ya Taiwan. Reuters
Nyaraka zinaonyesha kwamba Urusi inapanga kuwasaidia Wazungu wa China kwa njia ya kuhamasisha mafunzo na vifaa vya kijeshi vya anga, kama sehemu ya mpango wa kuimarisha uwezo wake wa kuhama na kushambulia Taiwan. The Washington Post

Habari maalum za Yemen leo si nyingi sana, lakini hali ya vita vya wenyewe kwa wenyewe na mashambulio ya anga inaendelea kuwa tatizo kubwa la kibinadamu na kiusalama katika taifa hilo.
Katika eneo la Mashariki ya Kati, mvutano kati ya Iran na Israel, mgogoro wa Syria, na migogoro ya kisiasa kati ya Saudi Arabia, Marekani na washirika bado ni mada inayochanganya hali za kiusalama, usalama wa nishati, na sera za kigeni.